Domates gerçekten zehirli mi?
Domatesin Hikayesi
1900’lü yılların başında afrodizyak olduğuna inanıldığı için birçok Avrupalı’nın Aşk elması dediği domatesin ilginç bir tarihi var. Gerçekte meyve olmasına karşın ABD’de mahkeme kararı ile sebze sınıfına koyulduğunu biliyor muydunuz? Gelin domatesin enteresan hikayesine birlikte göz atalım…
Tüm yıl tazesi olduğu kadar konserve, salça gibi ürünlerle de ulaşabildiğimiz, domatesi sıradan bir bitki olarak görüyor olabilirsiniz. Ancak oldukça ilginç bir hikayesi var. Domates ilk çıktığında ölümcül ve zehirli bir bitki olarak biliniyordu.
Belki de direk domates reklamı pek görmediğimiz için günlük hayatımızda sıradan bir besin maddesi olarak düşündüğümüz domates deyim geçmeyelim gelin biraz tarihine yakından bakalım..
Domates meyve mi sebze mi?
ABD’de 1893 yılında mahkeme sebzelerle birlikte saklanıp yenildiğinden onu sebze diye sınıflandırmıştır fakat gerçekte meyvedir.
Domatesin ilginç bir tarihi var. Bolivya ve Peru’da yabani sarı renkli bir domates türü bulunmuş ve sonra Meksika’da yetiştirilip, Kristof Kolomb’un Amerika’yı keşfinden sonra Avrupa’ya gemilerle gönderilmiştir.
Fransız botanikçi Tournefort, Domates bitkisine Latince Lycopersicon esculentum ismini vermiştir. İlk keşfedildiğinde halk arasında kurt-şeftalisi olarak da anılıyordu. Zehirli olduğu düşünüldüğü için bu “kurt” ismi verilmişti.
Domates gerçekten zehirli mi?
Aslında, domatesin yaprakları gerçekten zehirlidir.
İtalyanlar sarı renginden ötürü onu altın elma olarak adlandırır ama çok geçmeden kırmızı türleri ortaya çıkar.
Domates adı İspanyolca tomate den, gelmektedir, bu isim de Nahuatl dilinde tomatotldan alınmıştır.
Domates ABD’de ilk defa Thomas Jefferson tarafından yetiştirildi. Ama pek çok insan zehirli olduğuna inanarak yemeyi reddetti, ta ki 1900 yılına kadar.
Uzun zaman önce, başta Fransızlar olmak üzere pek çok Avrupalı için aşk elmasıydı. Bunun sebebi de afrodizyak etkisi olduğuna inanılmasıydı.
Dünyadaki her 3 domatesten 1’i Çin’de üretiliyor
2016 yılı verilerine göre dünyada 177 milyon ton domates üretilmiştir.
En büyük üretimi yapan ülkeler; 56.3 milyon ton ile Çin, 24.2 milyon ton ile Avrupa Birliği, 18.4 milyon ton ABD, 12,6 milyon ton Türkiye.
Dünyadaki her 3 domatesten 1’i Çin’de üretilirken, Türkiye’nin üretimdeki payı
Çin tek başına dünya üretiminin 1/3’ünü üretirken, Türkiye’nin payı %7’dir.